Mobiliteit

 
In lijn met het besluit “Inzet reservering Eneco-middelen voor duurzame mobiliteit” (RIS 307106) wordt in het jaar 2024 €31,1 mln. vanuit de reserve gebruikt, €16,8 mln. van dit bedrag wordt ingezet voor projecten m.b.t. ‘Groei OV’ aansluitend op de in de ‘Strategie mobiliteitstransitie’ (RIS 310664) benoemde doelstellingen en keuzes.

Schaalsprong OV/ OV-next  
Een van de belangrijkste regionale mobiliteitsopgaven, ook in 2024, is de verdere uitwerking van het programma Schaalsprong OV/OV-next waarin de Koningscorridor, de Zuidwestlandcorridor en de Oude Lijn zijn opgenomen. Belangrijke elementen voor 2024:  

• De Koningscorridor: i) de HOV-verbinding CID-Binckhorst, ii) de passage bij Den Haag Centraal Station en de aansluiting via het Telderstracé naar de Internationale Zone. 

In het BO MIRT van november 2022 zijn tussen de initiatief nemende partijen afspraken gemaakt over de bekostiging van het voorgenomen Voorkeursalternatief. Voor de zomer 2023 is het Masterplan bereikbaarheid CID-Binckhorst(RIS 315267) en daarmee het definitieve Voorkeursalternatief vastgesteld door de betrokken partijen. Naast de gemeente Den Haag zijn dat de ministeries van Infrastructuur en Waterstaat en Binnenlandse Zaken, provincie Zuid-Holland, Metropoolregio Rotterdam Den Haag en gemeente Leidschendam-Voorburg en gemeente Rijswijk. Dit Masterplan is juridisch gezien aan te merken als ‘een kaderstellende Structuurvisie’ voor het vervolg van dit project. In  2024 wordt verder gewerkt aan de volgende MIRT-fase: de planning- en studiefase en wordt de HOV-verbinding inclusief de inpassing in de omgeving in een co-creatieproces met de omgeving verder uitgewerkt.

• De ZuidWestlandcorridor, per deel: i) Noord: het oplossen van het knelpunt van de Randstadrail (3 en 4 en E-lijn) tussen station Leidschenveen en station Laan van NOI, ii) Midden: (pre)verkenning naar optimale OV tussen Tramtunnel Grote Markt en Den Haag Zuidwest), iii) Zuid: verdiepende studie naar HOV-verbinding richting Westland en iv) Ketens & Knopen: de mogelijkheden voor te ontwikkelen mobiliteitshubs onder ander bij station Moerwijk en Leyenburg ziekenhuis (HagaHub);

Ten aanzien van de Zuidwestlandcorridor wordt er in 2024 verder gewerkt aan het uitwerken van oplossingen voor het samenloopbaanvak inclusief gekoppeld rijden (Noord). Tevens zal er een nadere uitwerking plaatsvinden van de Zuidwestlandcorridor Midden: TramTunnel Grote Markt – Rand Zuidwest. We zijn gestart met een pre-verkenning naar diverse oplossingsmogelijkheden en varianten. Ook is de gemeente mede-opdrachtgever aan de verdiepende studie daar het zuidelijk deel van de ZuidWestland corridor; de pre verkenning voor de HOV-verbinding met het Westland. 

• De Oude Lijn: i) aanpassen van de infrastructuur, waaronder aanbrengen van een derde spoorboog van Den Haag CS naar Den Haag HS en een extra perron bij Den Haag HS. Daardoor ontstaat een meer robuuste intercity en hoogfrequente sprinter treinbediening vanaf Den Haag CS naar Rotterdam/Dordrecht (alsmede van en naar Leiden), waarbij eventueel een koppeling gemaakt kan worden met de gebiedsontwikkeling aan de Laakhaven zijde van station HS alsmede rondom Moerwijk en richting Zuidwest. (ii) Verkennen van en investeren in het opwaarderen van diverse knooppunten waaronder de doorontwikkeling van station Laan van NOI en Moerwijk (eveneens onderdeel ZWL-corridor). 

Met betrekking tot de Oude Lijn is er in november 2022 in het BO MIRT een besluit genomen te kunnen starten met een officiële MIRT verkenning ‘Infrastructuur & Knooppunten Oude Lijn (I&KOL)’. Die brede verkenning vindt plaats onder regie van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (I&W) samen met regionale partners. Voor het onderdeel ‘Infrastructuur’ vindt een primaire uitwerking plaats door ProRail, oa in samenwerking met de relevante gemeenten waaronder Den Haag (relevant de 3de spoorboog en perron HS). De uitwerking van het knooppunt Laan van NOI wordt getrokken door gemeente Den Haag en ProRail tezamen. De uitwerking vindt plaats in samenwerking met diverse partners waaronder gemeente Leidschendam-Voorburg, de MRDH, HTM en NS.  

Al deze drie dragende corridors binnen programma Schaalsprong-OV kennen hun eigen uitdagingen en de deelprojecten bevinden zich allen in een ander stadium met andere status.  
  
Naast de (deel)projecten binnen het programma Schaalsprong OV, werkt de gemeente aan het verbeteren van het stedelijke & regionale OV, door onder andere invoering nieuwe stadstram (INTHR), verbeteren doorstroming, opstellen van een (OV) netwerkstrategie en haltestrategie, fijnmazigheid en aansluiting met deelmobiliteit. De gemeente zal ook aandacht blijven vragen voor de internationale bereikbaarheid per spoor van Den Haag CS.    

Central Innovation District en de Binckhorst   
In het Central Innovation District (CID)-Binckhorst komt een sterke verdichting met woningen, werkgelegenheid en voorzieningen. Een goede bereikbaarheid is daarbij een belangrijke voorwaarde. Het realisatieplan van het No-regret-pakket biedt maatregelen met regiopartners en het Rijk. Het gaat om meerjarige maatregelen van € 137,7 mln. waar we sinds 2020 aan werken aan gewerkt wordt.In 2024 is beschikt het No-regret-pakket over circa € 11 mln. voor :

Smart Mobility:  

·         In 2024 wordt met de pilot optimalisatie verkeersstromen CID getest of de doorstroming van fietsverkeer bij kruispunten bevorderd kan worden zonder grote negatieve effecten op andere modaliteiten.  
·         Langzaam verkeer 

o    De voorbereidingen voor de uitvoering van de onderdoorgang Trekvlietbrug zijn in 2023 gestart. De uitvoering staat gepland voor het vierde kwartaal 2024 tot en met het derde kwartaal van 2025. Met de nieuwe onderdoorgang Trekvlietbrug wordt een belangrijke ontbrekende schakel op de regionale- en sterfietsroute het Trekfietstracé, gerealiseerd. 
o    Voor twee andere deelprojecten op het Trekfietstracé wordt in 2024 het definitief ontwerp opgesteld, op basis van de in 2023 vastgestelde voorontwerpen. Dit geldt voor de twee-richtingen fietsoversteek op het Rijswijkseplein (onderdeel van het fietsproject Pletterijkade) en voor een tijdelijke fietsroute vanaf de nieuwe onderdoorgang Trekvlietbrug tot aan het Rijswijkseplein. 
o    Op basis van het vastgestelde voorontwerp (in 2023) voor de Verlengde Velostrada 2e fase, wordt in 2024 gewerkt aan de uitwerking hiervan in een definitief ontwerp. Dit gebeurt in nauwe samenwerking met ProRail die de nieuwe brug over de spoorlijn Den Haag – Utrecht met op- en afrit voorbereid voor de gemeente omdat deze langs het spoor ligt. 

·         Hoogwaardig Openbaar Vervoer (HOV) 

o    Voor de ombouw van de spoorviaducten Binckhorstlaan wordt in 2024 de voorkeursvariant, verder uitgewerkt. Dit vindt plaats binnen het totale project van de HOV-verbinding CID-Binckhorst, aangezien het project ombouw spoorviaducten inclusief budget wordt overgedragen van No-Regret naar de HOV-verbinding CID-Binckhorst. Het gaat hier om het inpassen van de hoogwaardige openbaar vervoerverbinding CID-Binckhorst ter plaatse van de drie spoorviaducten aan de kop van de Binckhorstlaan.  
o    Opstellen van een definitief ontwerp (DO) en starten met de aanbestedingsprocedure voor het realiseren van een tijdelijke busbaan langs de Binckhorstlaan tussen de Mercuriusweg en de Zonweg.  

Een nieuwe belangrijke mobiliteitsopgave in dit gebied in 2024: het uitwerken van de stedelijke hoofdstructuren in het gebied CID en de Binckhorst. Het gaat daarbij naast de al genoemde HOV-verbinding CID-Binckhorst, ook over de rol en ligging in dit gebied van de centrumring en het Schenkviaduct. Het gaat ook om de ruimte voor fiets- en voetgangersinfrastructuur, inclusief de Velostrada, de fietstunnel onder het spoor bij CS en onderzoek naar Schenkviaduct.  

In 2022 en 2023 zijn er diverse subsidies toegezegd door het Rijk voor mobiliteitsingrepen in CID Binckhorst ten behoeve van de woningbouw tot 2030. Deze maatregelen worden de komende jaren uitgewerkt, inclusief middelen, om te kunnen realiseren.  

In lijn met het besluit “Inzet reservering Eneco-middelen voor duurzame mobiliteit” (RIS 307106) wordt in het jaar 2024 € 31,1 mln. vanuit de reserve gebruikt, € 12,4 mln. van dit bedrag wordt ingezet voor projecten m.b.t. “Inrichting verkeer” aansluitend op de in de “Strategie Mobiliteitstransitie (RIS 310664) benoemde doelstellingen en keuzes.
   

Rotterdamse Baan/nieuwe bedieningcentrale  
In 2024 wordt de nieuwe bediencentrale opgeleverd en in gebruik genomen. Een nieuw ankerpunt dat past bij de vernieuwing van de zuidelijk boulevard. Na twee jaar gescheiden te zijn geweest worden de tunnelbediening en scheepvaart begeleiding weer vanaf één locatie uitgevoerd.  

Op 17 oktober 2013 heeft gemeenteraad ingestemd met het bestemmingsplan en MER Rotterdamsebaan (RIS 264198). Vervolgens is op 27 juni 2013 het uitvoeringskrediet voor het project Rotterdamsebaan beschikbaar gesteld (RIS 259498). De nieuwe tunnel dient t.b.v. de tunnelveiligheid te voldoen aan de Wet Aanvullende Regelgeving Veiligheid Wegtunnels. Om dit te kunnen realiseren heeft Den Haag een bediencentrale nodig voor het bewaken en bedienen van de zogenaamde Victorie Boogie Woogietunnel. De aanleg van een nieuwe bediencentrale is daarmee onderdeel geworden van de scope Rotterdamsebaan (RIS299495).  Begin 2020 heeft de Raad ingestemd met het VO van de tunnel (RIS304173). Met de brief portefeuillehouder (RIS309340)  en het 15e voortgangsbericht Rotterdamsebaan (RIS312299) is de raad verder geïnformeerd over ontwikkelingen in bijbehorende scope en kosten van de bediencentrale.

Eind 2024 zal de bediencentrale worden opgeleverd. Naast de oorspronkelijke scope van de bediencentrale zal:

·         de dataverbinding tussen de Victory Boogie Woogietunnel en de centrale worden gerealiseerd;
·         een radarmast worden geplaatst;
·         de centrale worden aangesloten op het bestaande glasvezelnetwerk (DMZ);
·         een deel van de havengebonden installatie worden vernieuwd.

In totaal zullen de kosten voor de bediencentrale met bijbehorende werkzaamheden € 27,1 mln. gaan bedragen, waarvan €12 mln. te realiseren in 2024.
   
Straten, wegen en lanen  
In 2024 wordt het Uitvoeringsprogramma van de Kadernota Straten, Wegen en Lanen (SWL) 2020-2024 verder uitgevoerd (RIS 280303). Dit programma wordt vernieuwd en krijgt de titel ‘Stedelijke- en Regionale hoofdstructuren’ 

Om welke projecten gaat het in 2024? 

·         Implementatie Fase 1 en 2 van verkeersmaatregelen kwaliteitsverbetering centrum-noord

•     Voorontwerp ongelijkvloerse kruising Erasmusweg-Lozerlaan. 

·         Vaststelling voorontwerp Hobbemaplein (zessprong) in combinatie met inpassing nieuwe stadstram en daarbij maken we een verbinding met de transformatie (Warmtelinq) en het Transvaalpark
·         Opstellen definitief ontwerp verkeersmaatregelen Wateringseveld. 
·         Opstellen definitief ontwerp vereenvoudigen verkeersstromen Zevensprong vooraanpassingen op maaiveld op korte termijn)
·         Vaststelling voorontwerp en start definitief ontwerp onderdoorgang Hildebrandplein. 
·         Vaststelling voorontwerp en start definitief ontwerp herinrichting Van Musschenbroekstraat. 

Voor mobiliteitsdoorstroming is vanaf 2023 € 4 mln. per jaar beschikbaar gesteld. 
Om de doorstroming op het stedelijke hoofdwegennet te bevorderen wordt in 2024 gewerkt aan de planvorming voor de volgende projecten: 

·         Verkennen onderdoorgang Teldersweg-Scheveningseweg, in samenhang met de passage van de Koningscorridor. Er is een integrale aanpak van dit deel van de internationale zone.  
·         Onderzoek naar de aanpassingen aan het Schenkviaduct en het Prins Bernhardviaduct in relatie tot de positie in het wegennet van het CID.  
·         Verkennen ongelijkvloerse variant voor het verkeersknooppunt Zevensprong om de doorstroming van voetgangers, fietsers, OV en auto te bevorderen en de kwaliteit van de openbare ruimte te verbeteren. 
·         Verkennen optimaliseren van de Vaillantlaan inclusief de vijfsprong (kruispunt Wouwermanstraat-Hoefkade-Vaillantlaan). 

Verkeersveiligheid  
Het uitvoeringsprogramma verkeersveiligheid 2023-2026 is door de raad vastgesteld op 30 maart 2023.

In dit programma worden de laatste grote werken uit het vorige uitvoeringsprogramma uitgevoerd. Deze zijn voorbereid in de jaren 2020-2022. Bijvoorbeeld het project Van Hogenhoucklaan wordt in 2024 uitgevoerd. In 2024 is voor verkeersveiligheid € 1,1 mln. uit programma 12 gereserveerd. In het coalitieakkoord 2023-2026 is € 3 mln. structureel per jaar beschikbaar gesteld voor verkeersveiligheid. Deze bedragen worden aangevuld met subsidies van de MRDH en het Rijk.   
 
In 2024 wordt ruim € 5 mln. besteed, waarvan € 1 mln. uit bijdragen van derden. Dit bestaat uit: 
  
Veilige infrastructuur voor fietsers en voetgangers  
In 2024 werken we verder aan het veiliger maken van de infrastructuur voor fietsers en voetgangers. Het gaat om de aanpak van blackspots, het verbeteren van de veiligheid in schoolomgevingen, het verbeteren van oversteekplaatsen voor voetgangers en het nemen van kleine verkeersmaatregelen op locaties die als onveilig worden ervaren. Ook worden de winkelcentra onderzocht op verkeersveiligheid.
Verwachte besteding: € 2,6 mln. 

Ook onderzoeken we de mogelijkheden om de kruising Benoordenhoutseweg/Willem Witsenplein verkeersveiliger in te richten.

Veilige snelheden stimuleren  
Onder dit thema valt de aanpassing van de weginrichting aan de gewenste snelheidslimiet. Het gaat met name om het aanpassen van 50 km/u wegen naar 30 km/u met de bijbehorende inrichting maar ook om het veiliger inrichten van 50 km per uur als 30 niet gewenst of mogelijk is. We onderzoeken in deze raadsperiode of het hele gebied binnen de Centrumring (S100) kan worden omgezet in een 30 km per uur-gebied. Waar we verschillen snelheden ontvlechten. Snorfietsen kunnen dat veilig op weg. Nieuw is de GOW30 (gebiedsontsluitingsweg 30) waarbij met beperkte maatregelen 30 ingevoerd wordt. Dit wordt toegepast daar waar 30 wel gewenst is maar verkeersremmende maatregelen beperkt mogelijk zijn. Dit is doorgaans vanwege de toegankelijkheid voor de bus en/ of nood- en hulpdiensten. In 2024 worden de Van Musschenbroekstraat, de Badhuisstraat, Van Hogenhoucklaan (deels 2025), Stevinstraat en Neptunesstraat aangepast van 50 km/u naar 30 km/u. Voor deze wegen is gekozen op basis van het kader dat is opgenomen in het uitvoeringsprogramma Verkeersveiligheid 2023-2026 (RIS313812). Daarnaast worden projecten voorbereid voor circa 15 straten en wordt de hoofdroutekaart nood- en hulpdiensten 2016 geactualiseerd.  
Verwachte besteding: € 1,7 mln. 

Verkeerseducatie en gedragsmaatregelen  
In het uitvoeringsprogramma Verkeersveiligheid wordt onderscheid gemaakt tussen verkeersveilig gedrag aanleren en ongewenst en asociaal gedrag afleren. Dit doen we samen met het regionaal ondersteuningsbureau Verkeersveiligheid Zuid-Holland en de Metropoolregio Rotterdam Den Haag. 

Verkeersveilig gedrag aanleren 

·         Specifiek voor basisscholen is het programma Veilig leren fietsen opgesteld. Ruim 10.000 kinderen van 30 Haagse basisscholen doen hier jaarlijks aan mee. 
·         Er is een programma voor peuters van 2 tot 4 jaar. 
·         We steunen scholen die een verkeersbrigade op willen zetten. We steunen ook scholen om de schoolspits in goede banen te leiden. 
·         Voor het voortgezet onderwijs wordt - naast het provinciale programma Totally Traffic - het programma Biking2skool=cool aangeboden. Dit programma is uniek voor Den Haag en is speciaal gericht op de fietsvaardigheid en het fietsgebruik. 
·         Voor ouderen zijn er fietsvaardigheidsdagen, e-biketrainingen, opfriscursussen rijvaardigheid en scootmobiel-cursussen. 

  Verwachte besteding: circa € 0,6 mln. 
 
Asociaal en ongewenst gedrag afleren  
Voor het afleren van ongewenst en asociaal gedrag is in 2023 circa € 0,4 mln. beschikbaar. Dit geld wordt ingezet voor diverse verkeerscampagnes. Speciaal voor jongeren zijn er de programma’s van Responsible Young Drivers en Team Alert. Deze programma’s focussen op alcohol en drugs in het verkeer, smartphonegebruik in het verkeer en fietsverlichting. De campagne ‘Rij rustig’ (slimme snelheidsdisplays) wordt in 2024 herhaald. 

De gemeente schaft extra meetapparatuur aan om de geluidsoverlast van auto’s en motoren aan te pakken, hiervoor is een bedrag van € 0,1 mln. beschikbaar. 
   
INTHR – Instroom Nieuwe Tram Haagse Regio (lijnen 6 en 12)  
Met de komst van de nieuwe, moderne, lagevloertrams wordt reizen met het Haagse OV aantrekkelijker. De nieuwe trams kunnen meer reizigers vervoeren dan de oude GTL8’s. Daarnaast worden voor de instroom de nieuwe tramhaltes gelijkvloers gemaakt waardoor instappen gemakkelijk en snel gaat. De nieuwe trams bieden plek aan meer reizigers, zijn comfortabeler en beter toegankelijk voor kinderwagens en mensen in rolstoel of scootmobiel.

Langs de route komen nieuwe halteperrons die voldoen aan de toegankelijkheidseisen zodat iedereen zelfstandig met de tram kan reizen. Ook krijgen de nieuwe haltes moderne digitale borden met vertrektijden en nieuwe wachtruimtes. De aanpassingen voor de tram zullen veelal ook een totale kwaliteitsverbetering opleveren in de openbare ruimte.
Voor de nieuwe trams dient op sommige tracédelen van lijn 6 en 12 de infrastructuur te worden aangepast. De gemeente heeft hierover financiële afspraken gemaakt met de MRDH. Door scopewijzingen, prijswijzigingen en inflatie is 14,8 miljoen meer nodig dan geraamd (75% van de kosten zijn voor rekening van de MRDH, Den Haag reserveert hiervoor 3,7 miljoen).

Op lijn 1 zijn inmiddels alle werkzaamheden gereed op de aanpassing rotonde Duinstraat na (RIS 303438).  De uitvoering van deze rotonde wordt meegenomen met de werkzaamheden die verricht gaan worden aan de in- en uitrukroute die over de Duinstraat loopt, waarvan de start gepland staat in najaar 2024 en de oplevering in het eerste kwartaal van 2025 zal zijn. 

De studies/activiteiten in 2024 

·         Besluitvorming voorontwerp tracédeel 6A Dierenselaan-Heemstraat. 
·         Besluitvorming voorontwerp lijn 6B Hobbemastraat – Om en Bij. 
·         Besluitvorming voorontwerp inpassing tramhalte en herinrichting Hobbemaplein (en Hobbemastraat). 
·         Besluitvorming voorontwerp lijn 12A Markenseplein/Laan van Meerdervoort. 
·         Besluitvorming voorontwerp lijn 12B Laan van Meerdervoort/Zevensprong. 
·         Besluitvorming voorontwerp lijn 6C - Laan van NOI/Mons. Van Steelaan. 
·         Besluitvorming voorontwerp in- en uitrukroute Eisenhowerlaan.

      
Sociale veiligheid openbaar vervoer  
De HTM zet ook in 2024 op verzoek van de gemeente extra beveiligers in. Dit bevordert de veiligheid in het openbaar vervoer. Kosten per jaar: € 2,0 mln. 

Aantrekkelijke en veilige fietsroutes
De gemeente zet in op een netwerk van snelle, comfortabele en veilige fietsroutes. Zowel in de stad als regionaal. In 2024 gaan we daarom de volgende fietsroutes aanleggen of herinrichten:

·         Sterfietsroute Scheveningen Dorp: Scheveningseweg, tussen Laan van Meerdervoort en Carnegielaan (RIS 303022).  
·         Sterfietsroute Wassenaar: aanleg fietsstraat op de Leidsestraatweg tussen het Haagse Bos en de Benoordenhoutseweg.  Zeestraat tussen Laan van Meerdervoort en Mauritskade: eind 2021 heeft het college ingestemd met het voorontwerp voor een 30 km/u straat.  
·         Westvlietweg – Park Nabij: aanleg fietsstraat op de ventweg van de Westvlietweg bij Park. 
·         Sterfietsroute Schilderswijk – Moerwijk: de herinrichting van de Hoefkade van Stationsweg tot Vaillantlaan is de derde fase van de aanpak van deze sterfietsroute (na de Loper Oude Centrum en de verkeersmaatregelen Stationsbuurt/Schilderswijk). In 2024 wordt het definitief ontwerp voorgelegd aan de gemeenteraad. 
·         Sterfietsroute Verlengde Velostrada eerste fase (RIS 295806): hier werken we aan de planvoorbereiding van een fiets- en voetgangersbrug over de Trekvliet en aan de herinrichting van het Trekvlietplein en Bontekoekade. In 2024 leggen we het plan voor aan de gemeenteraad. 
·         Sterfietsroute Scheveningen – Bad: het Nassauplein, Dr. Aletta Jacobsweg en kruispunt Nieuwe Parklaan – Badhuisweg.  
·         Metropolitane fietsroute Den Haag – Pijnacker: in 2023 is een samenwerkingsovereenkomst gesloten voor deze route. In 2024 wordt het definitief ontwerp opgesteld voor de herinrichting van de Pletterijkade en de tweerichtingen fietsoversteek Rijswijkseplein (sterfietsroute Trekfietstracé). In 2024 wordt de Dwarskade gelijktijdig met het onderhoud aan het wegdek ingericht als fietsstraat.  
·         Metropolitane fietsroutes Den Haag – Monster: met Westland en de Metropoolregio Rotterdam Den Haag is in 2022 een samenwerkingsovereenkomst gesloten voor de 2 routes. In 2022 is gestart met de verschillende deelprojecten van de route Den Haag - Monster, waaronder de Dierenselaan, Steijnlaan en Escamplaan op de Haagse sterfietsroute Vroondaal.
·         Sterfietsroute Scheveningen – Haven: Kranenburgweg (van Duindorpdam tot Houtrustbrug), we werken in 2024 door aan het laatste deel van deze sterfietsroute. 
·         Elandstraat tussen de Vondelstraat/Zoutmanstraat en de Waldeck Pyrmontkade. 
·         Schenkkade tussen de Juliana van Stolberglaan en de Carolina van Nassaustraat. 
·         Laan van Nieuw Oost Indië tussen Benoordenhoutseweg en Bezuidenhoutseweg.  
·         Maanweg tussen Binckhorstlaan en Supernovaweg. 
·         Vreeswijkstraat tussen de Soestdijksekade en Driebergenstraat. 

Fietsonvriendelijke situaties  
Voor het aanpakken van fietsonvriendelijke situaties, waardoor het fietscomfort verbeterd wordt, is jaarlijks € 0,25 mln. beschikbaar. Het programma wordt in samenwerking met de fietsersbond vastgesteld.   
   
Betere fietsdoorstroming kruispunten  
We zorgen ervoor dat het fietsverkeer op kruispunten beter kan doorstromen. Tegelijk met de vervanging van verkeerslichten zorgen we er op een aantal kruisingen voor dat er fysiek ook meer plek voor fietsers wordt gemaakt, zoals de Houtwijklaan – Hildo Kroplaan.  
Voor het verbeteren van de doorstroming is €0,5 mln. beschikbaar. 

Verbetering fietsroute Gedempte Gracht en Gedempte Burgwal  
De Grote Marktstraat blijft toegankelijk voor fietsers. We blijven tegelijkertijd alternatieve route Gedempte Gracht/Gedempte Burgwal ontwikkelen voor fietsers. In de begroting is hiervoor € 10 mln. gereserveerd. Tevens verbetert het verblijfsklimaat. Na de tijdelijke herinrichting in 2023 volgt nu de definitieve herinrichting. De realisatie hiervan is begin 2025. 

Meer nieuwe fietsers
Fietsen is voor alle Hagenaars en bezoekers. Het is goedkoop, toegankelijk, snel, schoon en gezond. De gemeente maakt vernieuwend beleid. Zodat ook mensen voor wie fietsen minder vanzelfsprekend is, kiezen voor de fiets als vervoermiddel.

Het fietsen wordt gestimuleerd met een aansprekende communicatiecampagne en met fietsevenementen en door gerichte stimulering en gedragsbeïnvloeding voor verschillende doelgroepen in verschillende wijken. In 2024 gaan we bijvoorbeeld door met het steunen van het Kinderfietsenplan, waarvoor in 2022 een subsidieregeling is vastgesteld voor 3 jaar. 

Fietsparkeren  
De gemeente wil zorgen voor genoeg en goede fietsenstallingen. Inwoners en bezoekers moeten hun fiets makkelijk kunnen parkeren bij belangrijke plekken in de stad, bij stations en in woonbuurten.  
Den Haag heeft 23 gratis en bewaakte Biesieklette fietsenstallingen, 8 schoolstallingen en 5 seizoenstallingen. De bijdrage van de gemeente aan Biesieklette bedraagt circa € 3,9 mln. per jaar.  
Het aantal fietsenstallingen neemt ieder jaar toe. Voor het beheer en de exploitatie van nieuwe fietsenstallingen zijn beperkt structurele middelen beschikbaar. In het coalitieakkoord is daarom € 1 mln. per jaar extra beschikbaar vanaf 2023, oplopend in 2025 naar € 1,3 mln. per jaar. Het uitbreiden van het aantal bewaakte stallingen in de stad draagt bij aan de leefbaarheid en toegankelijkheid op straat, zoals bijvoorbeeld in Laan van NOI aan de zijde van Voorburg.

Naast een uitbreiding van het aantal fietsparkeerplekken werkt de gemeente in 2024 ook verder aan de verbetering van de bewegwijzering van de fietsenstallingen, om het gebruik van deze stallingen verder te stimuleren.  
De gemeente verbetert het fietsparkeren in woonwijken met de wijkaanpak. Samen met bewoners en ondernemers wordt bekeken waar in de wijk er stallingsplekken voor fietsparkeren kunnen komen. In 2024 worden 2 wijken uitgevoerd (Duinoord en Geuzenkwartier) en een (Regentessekwartier / Valkenbos) voorbereid. Op verzoek van bewoners plaatsen we fietsvlonders in woonwijken. Dit beleid wordt in 2024 voortgezet. Ook is de subsidieregeling buurtstallingen nog van kracht.

Ontwikkeling P+R  
Het P+R-arrangement (RIS 295803) biedt bezoekers de kans om snel en goedkoop op de eindbestemming in de centrale zone en Scheveningen te komen. Voor P+R Hoornwijck en P+R Forepark worden de toekomstige mogelijkheden onderzocht. Voor de P+R voorzieningen wordt onderzocht hoe de vindbaarheid en het gebruik verbeterd kan worden.

Deelmobiliteit
Het aanbod van deelmobiliteit is afgelopen jaren sterk gegroeid in Den Haag. Dit biedt grote kansen voor de mobiliteitstransitie die noodzakelijk is om de stad bereikbaar, veilig en leefbaar te houden. Toch zijn er nog veel bewoners in de stad die niet of weinig gebruik maken van deze vervoersoptie. Terwijl een deelauto in veel gevallen een eigen (tweede) auto kan vervangen. Ook deelbakfietsen zijn vaak een goed alternatief van korte autoritjes in de stad, zoals voor het doen van boodschappen en het brengen van kinderen naar (sport)activiteiten. Het is een financieel aantrekkelijk alternatief voor de 2e auto en in sommige gevallen zelfs de 1e auto. Deelfietsen en -scooters vormen een goede aanvulling op het openbaar vervoer in de stad. Ook in 2024 wordt met diverse projecten ingezet op een groei en het verbeteren van het aanbod van deelmobiliteit in de stad. En het richt zich ook op het in goede banen leiden van die groei, zodat deelmobiliteit toegankelijk en betaalbaar is en niet hinderlijk is in de openbare ruimte.  Zo bouwen we voort op het Plan van aanpak dat in 2023 is gemaakt samen met de aanbieders van deelvoertuigen, gericht op het voorkomen van overlast van deelvoertuigen aan de kust. Met alle aanbieders van deelvoertuigen worden bestaande afspraken geëvalueerd en waar nodig aangescherpt. In september 2023 hebben we besloten meer dan 100 buurtmobiliteitshubs in het Centrum, Scheveningen, de Bomenbuurt en op andere plekken in de stad waar dat nodig is aan te gaan leggen. Dit zijn parkeerplaatsen die worden omgevormd tot stallingsvak voor deelvoertuigen. Deelvoertuigen kunnen alleen bij een buurtmobiliteitshub worden afgesloten en gestald. Hiermee voorkomen we parkeerproblemen door her en der geparkeerde deelvoertuigen. In 2024 zetten wij ook in op een verdere toename van het aantal autodeelgroepen in de stad. Afgelopen jaren zijn er 6 autodeelcoöperaties en 8 autodeelgroepen opgestart. Wij zien dat het autodelen in groepsverband veel oplevert voor woonbuurten en willen dit blijven stimuleren en belonen. Daarnaast blijven we ook het gebruik en de groei van het aanbod van de commerciëlere vormen van autodelen zoveel mogelijk faciliteren en stimuleren.

Bereikbaarheidsregie  
Den Haag wil naast een groene, leefbare, veilige en aantrekkelijke stad ook een bereikbare stad zijn. Bewoners moeten zonder onnodig oponthoud naar hun werk kunnen gaan, bezoekers moeten makkelijk de stad kunnen bereiken en leveranciers hun afnemers tijdig kunnen bevoorraden. En hierin staan we de komende jaren voor een aantal grote uitdagingen zoals de vele bouwontwikkelingen in de stad, de energie-transitie, klimaatadaptatie, het plegen van het nodige onderhoud aan wegen en kades. De uitvoering van ieder van deze activiteiten zorgt voor verkeersoverlast. Om te voorkomen dat de stad onbereikbaar wordt, is het daarom noodzakelijk om ver vooruit te kijken, af te stemmen en goed te programmeren. Hierbij kijken we vooral naar ontwikkelingen met een grote stedelijke en regionale impact op het verkeer.
Voor bereikbaarheidsregie is € 990.000 aan extra middelen beschikbaar gesteld. Met deze bijdrage kan de stedelijke bereikbaarheid tot en met 2025 worden gecontinueerd.
 
Voor 2024 staan onder andere op het programma; de fietsonderdoorgang onder de Trekvlietbrug, de N211 (Wippolderlaan, werk van de provincie), asfaltonderhoud Dr. Kuyperstraat en verbetering Sterfietsroute Scheveningen Dorp, rotonde en tramspoor vervanging Duinstraat. Ook de projecten WarmtelinQ en spooremplacement Den Haag Centraal, die zijn gestart in 2023, lopen nog door in 2024. 
 
Verkeersmanagement  
De gemeente zet zich in om een betrouwbare en acceptabele reistijd en een veilige reis voor alle reizigers in en om Den Haag te realiseren. Dat gebeurt in nauwe samenwerking met onze regionale verkeerspartners in de samenwerkingsorganisatie Zuid-Holland Bereikbaar. Verkeersdata worden ingezet om het verkeer optimaal te laten doorstromen.

Voor verkeersmanagement is vanaf 2023 € 0,4 mln. oplopend tot € 1 mln. in 2026 structureel beschikbaar gesteld. Met de toegevoegde € 0,6 mln. in 2024 worden twee extra verkeersregelinstallaties vervangen, namelijk de installaties op de kruisingen Groot Hertoginnelaan - Conradkade en Calandplein – Neherkade. In 2024 besteden we totaal € 6,4 mln. aan het beheer en de vervanging van de verkeersmanagementsystemen.   
   
Verkeerscentrale stadhuis  
Stap voor stap biedt de markt nieuwe mogelijkheden waarmee de verkeersafwikkeling steeds efficiënter wordt. Wegbeheerders, kennisinstituten en industrie werken hierbij nauw samen. In Den Haag werken we steeds meer met nieuwe intelligente verkeersregelinstallaties (I-VRI’s). Deze verkeerslichten zijn in de toekomst in staat te communiceren met voertuigen of met een app op een smartphone. Deze techniek is nog in ontwikkeling. Ook in 2024 wordt bij geplande vervanging van een VRI direct een iVRI gerealiseerd.

Slimme installaties  
Stap voor stap biedt de markt nieuwe mogelijkheden waarmee de verkeersafwikkeling steeds efficiënter wordt. Wegbeheerders, kennisinstituten en industrie werken hierbij nauw samen. In Den Haag werken we steeds meer met nieuwe intelligente verkeersregelinstallaties (I-VRI’s). Deze verkeerslichten zijn in de toekomst in staat te communiceren met voertuigen of met een app op een smartphone. Deze techniek is nog in ontwikkeling. Ook in 2024 wordt bij geplande vervanging van een VRI direct een iVRI gerealiseerd.  

ANPR-camera's 
Naar aanleiding van de afdoening van de motie ‘Poller verdwijnt, camera verschijnt’ (RIS309149) is de transitie van pollers naar digitaal toezicht met behulp van ANPR-camera’s onderzocht. Er is een haalbaarheidsstudie uitgevoerd naar een gefaseerde uitrol van handhaving met behulp van ANPR-camera’s op 30 bestaande pollerinstallaties. In 2024 gaan we aan de slag met de nodige voorbereidingen op diverse locaties om het ANPR-systeem te realiseren. Hiervoor is incidenteel € 2,3 mln. beschikbaar. Voor de periode 2024-2026 is € 0,5 mln. beschikbaar voor beheer en onderhoud. Bij de herinrichting van de Hoefkade onderzoeken we de mogelijkheid hoe camera’s ingezet kunnen worden ter vervanging van de pollers en van het laten passeren van bepaalde doelgroepen door middel van deze camera’s.

Actieplan Kust (Scheveningen en Kijkduin)  
Voor het Actieplan Kust (Scheveningen en Kijkduin) is vanaf 2023 structureel €2 mln. beschikbaar. Hierdoor kunnen we extra inzetten op het bereikbaar houden van Scheveningen en Kijkduin voor auto, fiets en openbaar vervoer en daarmee Scheveningen en Kijkduin leefbaar en veilig houden. In 2024 wordt het aantal parkeerlocaties voor Park+Beach verder uitgebreid. Ook wordt een nog intensievere campagne voorbereid om de bekendheid van Park + Beach verder te vergroten.   
Verder worden er diverse praktische aanpassingen gedaan om het stallen van fietsen beter te reguleren. Zo  worden er pop-up stallingen gerealiseerd rond het Palaceplein en op de Noordboulevard en tijdelijke fietsenrekken bij de strandopgangen geplaatst. Hiermee worden enkele honderden tijdelijke extra stallingsplekken voor fietsen gerealiseerd. Ook zal de inzet van fietscoaches op drukke dagen (op het Palaceplein, op de middenboulevard en bij het sportstrand) worden voortgezet en daarmee een positieve invloed hebben op het terugdringen van het wildparkeren van fietsen.  
Met alle aanbieders van deelvoertuigen worden bestaande afspraken geëvalueerd en waar nodig aangescherpt. Waar nodig en mogelijk creëren we extra stallingscapaciteit aan de kust, zowel in Scheveningen als Kijkduin.
Er wordt actief gezocht naar verbetermogelijkheden van de parkeerverwijzing in Scheveningen. In 2024 gaan we daarom samen met de exploitanten van parkeergarages een plan ontwikkelen voor een volledig nieuw parkeerverwijssysteem, zowel voor Scheveningen als voor Kijkduin. 

Parkeren op straat  
De komende jaren groeit Den Haag flink. Er komen meer inwoners en meer arbeidsplaatsen. Inwoners willen allemaal prettig wonen, werken en ontspannen. De vraag naar parkeerplaatsen neemt ook toe. Maar de ruimte in de stad is niet groot genoeg voor al deze wensen.
De ruimte die er is, moet dus zo goed mogelijk worden verdeeld. In de Parkeerstrategie 2021-2030 (RIS 308711) staat hoe de gemeente dat wil doen. Zo staat onder meer opgenomen dat in transformatiegebieden en bij grootschalige gebiedsontwikkelingen parkeerregulering wordt ingevoerd.
In 2024 wordt in dit kader parkeerregulering  ingevoerd in:  

• Vogelwijk (midden en zuid)  
• Kijkduin  
• Moerwijk-West (inclusief parkeerterrein bij Zuiderpark) en Moerwijk-Zuid , Architectenbuurt en omgeving Meppelweg  

• Morgenstond (Zuid, Oost en West)  

Modernisering parkeervergunningensysteem
Het huidige parkeervergunningensysteem is niet flexibel, vergt nog veel handmatige invoer en is zeer arbeidsintensief. Er wordt daarom een meer gebruiks- en klantvriendelijker modern systeem aangeschaft dat in de tweede helft van 2024 operationeel zal zijn. Dit nieuwe parkeervergunningsysteem  is ook nodig om de doelstellingen uit de parkeerstrategie uit te voeren. Het huidige systeem is daar op een aantal vlakken niet toe in staat. In de commissiebrief uitvoering Parkeerstrategie v.w.b. parkeervergunningen (RIS315993) is de Raad  geïnformeerd over reeds uitgevoerde maatregelen.

Stallingsgarages  
Voor onderhoud stallingsgarages is € 2,98 mln. incidenteel beschikbaar gesteld, waarvan 2024 in € 0,8 mln. wordt besteed.

Volautomatische Autoberging (VAB) Apeldoornselaan
De VAB Apeldoornselaan is bijna 20 jaar oud, waardoor vervanging van met name de technische installaties noodzakelijk is. In 2023 zijn onderhoudswerkzaamheden uitgevoerd, die de basis moeten vormen voor de renovatie. Tegelijkertijd is een marktconsultatie gestart. Met deze marktconsultatie wordt onderzocht welke leveranciers geschikt zijn om de renovatie te kunnen uitvoeren. Na de marktconsulatie wordt de renovatie met een Europese aanbesteding in de markt gezet. Het streven is om begin 2025 een volledig gerenoveerde ondergrondse parkeergarage operationeel te hebben. Verwachte investering in 2024 is € 2,9 mln. 

Baten parkeerbelasting 
In 2024 worden de tarieven voor parkeren op straat en de tarieven voor parkeervergunningen trendmatig verhoogd. Hiermee nemen de parkeerbaten in 2024 toe, waarbij de hoogte afhankelijk is van het trendpercentage. 

De uitrol van betaald parkeren en het vergunningparkeren resulteert op termijn in een toename van de opbrengsten. Uiteraard moet eerst rekening wordt gehouden met de kosten die noodzakelijk zijn voor de uitrol, zoals inrichtingskosten, uitbreiding scanmiddelen, perceptielasten en personeelskosten.