Wat mag het kosten?
Programma op hoofdlijnen
bedragen x € 1.000 | |||||
Begroting | |||||
2023 | 2024 | 2025 | 2026 | 2027 | |
Lasten | 44.903 | 74.739 | 164.923 | 203.272 | 256.246 |
Baten | 1.928.530 | 1.994.227 | 2.040.033 | 2.005.479 | 2.049.237 |
Saldo exclusief reserves | -1.883.627 | -1.919.487 | -1.875.110 | -1.802.207 | -1.792.991 |
Toevoegingen | 250.363 | 77.934 | 63.896 | 17.560 | 14.516 |
Onttrekkingen | 336.367 | 164.929 | 129.657 | 69.873 | 18.545 |
Saldo inclusief reserves | -1.969.631 | -2.006.482 | -1.940.871 | -1.854.520 | -1.797.020 |
Begroting per activiteit
Elk begrotingsprogramma is opgesplitst in verschillende activiteiten. De onderstaande tabel geeft inzicht in de begroting per activiteit binnen het programma financiën.
bedragen x € 1.000 | |||
Activiteit | Lasten | Baten | Saldo |
---|---|---|---|
Algemeen | |||
Algemene uitkering | 0 | 1.758.421 | -1.758.421 |
Trend en overige gemeentebrede reserveringen | 71.358 | 147.468 | -76.110 |
Algemene reserves | 3.534 | 0 | 3.534 |
Treasury | |||
Treasury | 33.979 | 59.522 | -25.543 |
Kapitaallasten m.b.t. voorgenomen investeringen | 20.931 | 0 | 20.931 |
Projectfinanciering Treasury Bouwgrondexploitaties | 1.944 | 1.944 | 1 |
Projectfinanciering Treasury Volksgezondheid | 198 | 225 | -27 |
Erfpacht | |||
Erfpacht | 9.370 | 19.613 | -10.244 |
Erfpacht (Rente Fonds Canons Ineens) | 2.105 | 0 | 2.105 |
Belastingen | |||
Onroerende zaakbelasting woningen | 3.546 | 54.210 | -50.663 |
Onroerende zaakbelasting niet-woningen | 2.198 | 92.672 | -90.474 |
Toeristenbelasting | 155 | 16.198 | -16.043 |
Belastingen overig | 331 | 462 | -131 |
Kwijtschelding belastingen | 150 | 0 | 150 |
Kosten civiele incasso | 132 | 223 | -91 |
Overig | |||
Dienstverlening primair proces | 1.064 | 3.264 | -2.200 |
Reclame-opbrengsten | 146 | 4.934 | -4.788 |
Vennootschapsbelasting | 1.533 | 0 | 1.533 |
Totaal | 152.673 | 2.159.156 | -2.006.482 |
Nieuw in het programma financiën is de activiteit ‘Civiel Incasso', deze activiteiten maakte deel uit van het programma Overhead, maar om beter aan te sluiten bij de richtlijnen uit het BBV, is deze activiteit nu verplaatst naar het programma financiën.
Financiële overzichten
De onderstaande twee tabellen geven inzicht in hoe de gemeente van de begroting 2023-2026 tot de begroting 2024-2027 is gekomen.
bedragen x € 1.000 | |||||
Lasten (incl. reserves) | 2023 | 2024 | 2025 | 2026 | 2027 |
---|---|---|---|---|---|
Lasten Vastgestelde begroting 2023-2026 | 206.663 | 240.577 | 304.821 | 293.921 | 0 |
Reeds goedgekeurde mutaties* | -3.897 | -3.898 | -3.898 | -3.898 | 0 |
Subtotaal actuele begroting 2023-2026 | 202.766 | 236.679 | 300.923 | 290.023 | 0 |
Budgettair kader | 1.416 | -18 | -18 | -16.311 | -21.811 |
Aanvullende budgettaire ruimte | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Inzet budgettaire ruimte | 8.213 | -477 | -477 | -477 | -477 |
Overige (neutrale) mutaties | 82.871 | -83.511 | -71.608 | -52.403 | 293.050 |
Lasten Ontwerpbegroting 2024-2027 | 295.266 | 152.673 | 228.819 | 220.832 | 270.762 |
*RIS313771 Uitvoeringsnota 2022 en RIS310802 herpositionering Gemeentelijke Accountantsdienst |
bedragen x € 1.000 | |||||
Baten (incl. reserves) | 2023 | 2024 | 2025 | 2026 | 2027 |
---|---|---|---|---|---|
Baten Vastgestelde begroting 2023-2026 | 2.059.690 | 1.991.374 | 2.064.073 | 2.002.806 | 0 |
Reeds goedgekeurde mutaties* | 8.352 | -261 | -1.272 | -1.274 | 0 |
Subtotaal actuele begroting 2023-2026 | 2.068.042 | 1.991.113 | 2.062.801 | 2.001.532 | 0 |
Budgettair kader | 40.300 | 12.350 | 700 | -14.300 | -19.800 |
Aanvullende budgettaire ruimte | 27.500 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Inzet budgettaire ruimte | 4.950 | -2.637 | -2.012 | -2.012 | -2.012 |
Overige (neutrale) mutaties | 124.106 | 158.330 | 108.202 | 90.132 | 2.089.594 |
Baten Ontwerpbegroting 2024-2027 | 2.264.898 | 2.159.156 | 2.169.690 | 2.075.352 | 2.067.782 |
*RIS313771 Uitvoeringsnota 2022 en RIS310802 herpositionering Gemeentelijke Accountantsdienst |
Reserves
Een groot deel van alle reserves is gekoppeld aan programma Financiën. Onderstaande tabel geeft inzicht in al deze reserves. Nieuwe reserves en reserves waar belangrijke ontwikkelingen op plaatsvinden worden vervolgens kort toegelicht.
bedragen x € 1.000 | ||||
Reserve | Beginsaldo 2024 | Toevoegingen | Onttrekkingen | Eindsaldo 2024 |
---|---|---|---|---|
Algemene reserve | 94.713 | 0 | 0 | 94.713 |
Centrale Bedrijfsvoeringsreserve | 2.360 | 0 | 0 | 2.360 |
Programmareserve 2 - College en Bestuur | 0 | 0 | 0 | 0 |
Programmareserve 3 - Duurzaamheid, Milieu en Energietransitie | 489 | 0 | 0 | 489 |
Programmareserve 4 - Openbare orde en Veiligheid | 0 | 0 | 0 | 0 |
Programmareserve 5 - Cultuur en Bibliotheek | 223 | 0 | 0 | 223 |
Programmareserve 6 - Onderwijs | 0 | 0 | 0 | 0 |
Programmareserve 7 - Werk en Inkomen | 5.500 | 0 | 0 | 5.500 |
Programmareserve 8 - Zorg, Welzijn, Jeugd en Volksgezondheid | 13.750 | 0 | 0 | 13.750 |
Programmareserve 9 - Buitenruimte | 802 | 0 | 0 | 802 |
Programmareserve 10 - Sport | 0 | 0 | 0 | 0 |
Programmareserve 11 - Economie | 0 | 0 | 0 | 0 |
Programmareserve 12 - Mobiliteit | 0 | 0 | 0 | 0 |
Programmareserve 13 - Stadsontwikkeling en Wonen | -680 | 0 | 0 | -680 |
Programmareserve 14 - Stadsdelen, Integratie en Dienstverlening | 0 | 0 | 0 | 0 |
Reserve Onderhoud Sportaccommodaties | 2.585 | 0 | 0 | 2.585 |
Reserve Onderhoud Vastgoed | 2.568 | 2.785 | 0 | 5.353 |
Reserve Grote Projecten | 30.542 | 2.000 | 4.570 | 27.972 |
Reserve Co-financiering | 29.033 | 10.000 | 71 | 38.962 |
Reserve Internationaal & Werving | 2.844 | 0 | 0 | 2.844 |
Reserve Herstructurering reserves | 0 | 0 | 0 | 0 |
Reserve Allocatie incidentele middelen (nieuw beleid) 2020 - 2023 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Reserve Allocatie incidentele middelen (nieuw beleid) 2021 - 2024 | 198 | 305 | 503 | 0 |
Reserve Allocatie incidentele middelen (nieuw beleid) 2022 - 2025 | 1 | 2.249 | 2.250 | 0 |
Reserve Allocatie incidentele middelen (nieuw beleid) 2023 - 2026 | 13.266 | 17.846 | 27.300 | 3.812 |
Reserve Herfaseringen | 20.269 | 7.115 | 19.643 | 7.741 |
Reserve Activafinanciering* | 216.677 | 16.535 | 17.461 | 215.751 |
Reserve Taakmutaties gemeentefonds | 0 | 0 | 0 | 0 |
Reserve Extra Impuls voor betaalbaar wonen | 35.858 | 0 | 5.700 | 30.158 |
Reserve Verbetering duurzame mobiliteit | 250.779 | 0 | 31.145 | 219.634 |
Reserve Duurzaamheid en energietransitie | 89.428 | 0 | 15.687 | 73.741 |
Reserve Verhogen kwaliteit in gebiedsontwikkelingen en sociale woningbouw | 42.612 | 0 | 8.640 | 33.972 |
Reserve Buffer Impact Coronacrisis | 0 | 0 | 0 | 0 |
Reserve Versterking van Dienstverlening voor Kwetsbare Inwoners | 10.617 | 5.949 | 6.686 | 9.880 |
Reserve Buffer energiecrisis en excessieve inflatie | 0 | 0 | 0 | 0 |
Reserve Allocatie incidentele middelen (nieuw beleid) 2024 - 2027 | 58.301 | 13.150 | 25.273 | 46.178 |
925.735 | 77.934 | 164.929 | 838.740 | |
*onttrekking incl. afschrijving activa |
Reserve Grote Projecten
Aan de reserve grote projecten wordt € 2 mln. toegevoegd en € 4,5 mln. onttrokken. De toevoeging heeft betrekking op het Nationaal Programma Zuidwest. De onttrekking gaat over meerdere projecten, waarvan sociale woningbouw en de gebiedsontwikkeling Binckhorst & CID met respectievelijk € 2,7 mln. en € 1,8 mln. het grootste aandeel hebben.
Reserve cofinanciering
De gemeente heeft een cofinancieringsfonds om de grote opgaven in de stad op het terrein van wonen, mobiliteit, maatschappelijke ontwikkeling, klimaat en gebiedsontwikkeling, waar we het Rijk en andere partijen bij nodig hebben, te realiseren door aan de eis van cofinanciering te kunnen voldoen. Hiervoor is € 55 miljoen gereserveerd, een nadere toelichting op de inzet hiervan is opgenomen in hoofdstuk 1.
Reserve Activafinanciering
Deze reserve bevat middelen voor de incidentele dekking van kapitaallasten. In de begroting worden de toevoegingen en onttrekkingen uit deze reserve geactualiseerd op basis van de benodigde afschrijvingslasten.
Reserve versterking dienstverlening voor kwetsbare inwoners
De rijksmiddelen voor de Parlementaire Ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag (POK) zijn, omdat dit een meerjarig traject is dat raakt aan diverse beleidsterreinen en de precieze planning voor de komende jaren nog niet bekend is, toegevoegd aan deze reserve (RIS312073). In 2024 gaat dat om € 6,0 mln. Daarnaast is in 2024 € 6,7 mln. onttrokken aan deze reserve. De grootste onttrekkingen zijn voor Toekomstscenario kind- en gezinsbescherming (€ 1,2 mln.), Programma Maatwerk & Regie (€ 1,7 mln.) en Zorg- en Veiligheidshuis Haaglanden (€ 1,0 mln.).
Reserve extra impuls voor betaalbaar wonen
In de begroting 2024 – 2027 heeft actualisatie van de bestedingen plaatsgevonden. Een inhoudelijke toelichting is opgenomen in programma 13 Stadsontwikkeling.
Reserve Verbetering duurzame mobiliteit
Voor de bestedingen duurzame mobiliteit op programma Mobiliteit is in 2024 € 31,4 mln. onttrokken. Een inhoudelijke toelichting is opgenomen in programma 12 Mobiliteit.
Reserve Duurzaamheid en energietransitie
Voor de bestedingen van duurzaamheid en energietransitie hebben in de diverse jaren onttrekkingen plaatsgevonden. Een inhoudelijke toelichting is opgenomen in programma 3 Duurzaamheid.
Reserve Verhogen kwaliteit in gebiedsontwikkelingen en sociale woningbouw
Op de programma’s Buitenruimte en Stadsontwikkelingen zijn voor diverse projecten bestedingen geraamd die uit deze reserve gedekt worden. Een inhoudelijke toelichting is opgenomen in programma 13 Stadsontwikkeling.
Reserve allocatie incidentele middelen (nieuw beleid)
Het budgettair kader bevat incidentele middelen. Deze middelen worden ingezet voor nieuw beleid. De uitvoering van het nieuwe beleid vindt regelmatig in een ander jaar plaats dan dat de middelen beschikbaar zijn. Om de beleidsuitvoering en de daarvoor beschikbare middelen met elkaar in evenwicht te brengen, wordt jaarlijks een nieuwe reserve 'Incidentele middelen' ingesteld. Ook voor de meerjarenbegroting 2024-2027 is hiervoor een reserve 'Allocatie incidentele middelen (nieuw beleid)' gevormd. In de online bijlage is een overzicht opgenomen waarin de mutaties met de allocatiereserve zijn gespecificeerd.
Reserve herfaseringen
Bij het plannen en realiseren van projecten is de gemeente afhankelijk van diverse factoren. In de praktijk kan blijken dat een project door deze factoren niet uitgevoerd kan worden in het jaar waarin dat oorspronkelijk begroot is, maar eerder of juist later. Het project blijft echter belangrijk en daarom moeten de beschikbare middelen volgens de aangepaste planning opnieuw worden begroot (herfaseren). Hiervoor wordt gebruik gemaakt van de reserve herfaseringen. In de online bijlagen is een overzicht opgenomen waarin de mutaties met de reserve herfaseringen zijn gespecificeerd. Bij de resultaatbestemming 2022 is besloten om twee resultaatbestemmingen (NPO-middelen en actieplan Scheveningen) te verwerken via de reserve herfaseringen. Dit is een financieel-technische overweging geweest en daarom zijn deze twee posten niet opgenomen in de online bijlage.
Voorzieningen en investeringen
bedragen x € 1.000 | |||||
Voorziening | Beginsaldo 2024 | Toe-voegingen | Aan-wendingen | Vrijval | Eindsaldo 2024 |
---|---|---|---|---|---|
Voorziening Overige bedrijfsrisico's (Programma 15) | 657 | 0 | 657 | 0 | 0 |
Voorziening Spaarverlof | 6.580 | 0 | 0 | 0 | 6.580 |
Voorziening Vonkenregen Scheveningen | 392 | 0 | 0 | 0 | 392 |
7.629 | 0 | 657 | 0 | 6.972 |
bedragen x € 1.000 | |||||||
Investeringen | Totaal | Begroting 2024 en verder | |||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Investerings-bedrag | Jaar van oplevering | Nog te realiseren vanaf 2024 | Waarvan in 2024 | Bijdragen | Aandeel gemeente in 2024 | ||
Erfpacht | 361.898 | div | 60.000 | 15.000 | 0 | 15.000 | |
Totaal | 361.898 | 60.000 | 15.000 | 0 | 15.000 |
De gemeentelijke erfpachtuitgiftes tegen canonbetaling worden als investering geactiveerd. We begroten voor 2023 voor € 15 mln. van deze uitgiftes. In de programmatekst staat een uitgebreidere toelichting.